Sığla Ağacı (Liquidambar orientalis) Nedir?

Sığla ağacı; 25-40 metreye kadar boylanan, yaprak döken, kalın dallı ve geniş tepeli bir ağaçtır. İlk bakışta çınara benzer. Yaşlandıkça kabuğu koyulaşır ve derin çatlaklı bir görünüm alır.

Bilimsel adıyla Liquidambar orientalis veya Türkçe adıyla “Hamamelidaceae” ailesine ait bir ağaç türüdür. Türkiye’nin güney ve batısında yetişen sığla ağacı, 30 metreye kadar boylanabilen büyük bir ağaç türüdür. Gövde kabuğu kahverengi, dalları çıplak ve küt uçludur. Yaprakları geniş ve beş parçalıdır. Sonbaharda yapraklar kızıla, turuncuya ve mora dönerek güzel bir renk şöleni oluşturur. Meyvesi küre şeklindedir ve kabuğu dikenli olan tohumlar içerir. Sığla ağacı özellikle ilaç, kozmetik ve parfüm endüstrilerinde kullanılan birçok değerli bileşen içerir.

Sığla Ağacının Üretimi Nasıl Yapılır?

Sığla ağacının üretimi, tohum ve çelik yöntemleriyle yapılabilir. Ancak tohumla üretim yöntemi daha yaygın bir yöntemdir.

Tohumla Üretim Yöntemi

Tohumların Toplanması: Sığla ağacının meyveleri küre şeklinde ve kabukları dikenlidir. Meyveler olgunlaştıktan sonra toplanır ve kabukları soyulur.

Tohumların Hazırlanması: Kabukları soyulmuş tohumlar, su dolu bir kaba konularak 24 saat boyunca suda bekletilir. Bu işlem, tohumun çimlenme süresini kısaltır.

Tohumların Ekilmesi: Hazırlanan tohumlar, torf, perlit ve kum karışımından oluşan bir toprak karışımına ekilir. Tohumların üzeri hafifçe toprakla örtülür ve sulanır.

Bakım: Ekim yapılan alan, nemli tutulmalı ve düzenli olarak sulanmalıdır. Tohumların çimlenme süresi 3-4 hafta arasında değişebilir. Tohumlar çimlendikten sonra, 1-2 yıl içinde fidan haline gelirler.

Çelikle Üretim Yöntemi

Çeliklerin Hazırlanması: Sığla ağacının dallarından 10-15 cm uzunluğunda ve 1 cm kalınlığında çelikler kesilir.

Çeliklerin Köklendirilmesi: Kesilen çeliklerin yaprakları üst kısımdan kesilir ve alt kısımlarındaki yapraklar kısaltılır. Hazırlanan çelikler, hormonlu bir toprak karışımına dikilir ve sulanır.

Bakım: Köklendirme işlemi için uygun sıcaklık, nem ve aydınlatma koşulları sağlanmalıdır. Çeliklerin köklendirilme süresi 1-2 ay arasında değişebilir. Köklendirilen çelikler, 1-2 yıl içinde fidan haline gelirler.

Sığla ağacının Bakımı Nasıl Olmalıdır?

Sığla ağacının sağlıklı ve verimli olabilmesi için düzenli bakım gerekmektedir. İşte sığla ağacının bakımı için yapılması gerekenler:

Sulama: Sığla ağacı nemli toprakları sever. İlk 2 yıl boyunca, fidanın toprağı düzenli olarak nemli tutulmalıdır. Yaşlı sığla ağaçları da düzenli olarak sulanmalıdır, özellikle kurak dönemlerde.

Gübreleme: Sığla ağacı, düzenli olarak gübrelenmelidir. Kış aylarında, organik gübreler (örneğin, kompost) uygulanabilir. İlkbaharda ise, sığla ağacı için özel olarak üretilen gübreler kullanılabilir.

Toprak: Sığla ağacı, iyi drene edilmiş, nemli ve humuslu toprakları sever. Toprağın pH seviyesi 5.5-7 arasında olmalıdır.

Budama: Sığla ağacı, düzenli olarak budanmalıdır. Budama işlemi, ağacın şeklini korumasına ve hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Budama işlemi genellikle kış aylarında yapılır.

Zararlılar ve hastalıklar: Sığla ağacı, özellikle yaprak bitleri, güve larvaları, kabuk böcekleri ve mantar enfeksiyonları gibi birçok zararlıya karşı hassastır. Bu nedenle, sığla ağacı düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerektiğinde tedavi edilmelidir.

Diğer dikkat edilmesi gerekenler: Sığla ağacı, güneşli ve rüzgârlı alanları sever. Aynı zamanda, ağaç, dona karşı hassas olduğundan, soğuk dönemlerde korunması gerekmektedir.

Sığla Ağacının Budanması Nasıl Olmalıdır?

Sığla ağacının budanması, ağacın şeklini korumasına ve hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Budama işlemi genellikle kış aylarında yapılır. İşte sığla ağacının budanması için bazı önemli adımlar:

Kesim aletleri: Kesim aletlerinin keskin olması önemlidir. Kesim aletleri, keskin olmadığı takdirde, ağaca zarar verebilir.

Kuru dalların kesimi: Kuru dallar, ağacın enerjisini tüketir ve hastalıkların yayılmasına neden olabilir. Kuru dalların kesilmesi, ağacın sağlıklı bir şekilde büyümesine yardımcı olur.

Yaprakların kesimi: Yapraklar, ağacın fotosentez yapmasına yardımcı olur. Bu nedenle, sığla ağacının yapraklarının kesilmesi mümkün olduğunca azaltılmalıdır.

İstenmeyen dalların kesimi: Sığla ağacının, istenmeyen dallarının kesilmesi, ağacın şeklini korumasına yardımcı olur. İstenmeyen dalların kesilmesi, ağacın daha iyi bir şekilde güneş ışığı almasını ve havalandırılmasını sağlar.

Aşırı budamadan kaçının: Sığla ağacının aşırı budanması, ağacın büyümesini engelleyebilir ve ağacın sağlığına zarar verebilir. Bu nedenle, budama işlemi sırasında aşırıya kaçmaktan kaçınmak önemlidir.

Düzgün kesim: Sığla ağacının dallarının düzgün kesilmesi, ağacın iyileşmesine yardımcı olur. Kesilen dalların kesim yeri, ağaç gövdesine mümkün olduğunca yakın olmalıdır.

Sığla Ağacının Peyzajda Kullanımı Nasıldır?

Sığla ağacı, peyzaj tasarımında kullanılan oldukça değerli bir bitki türüdür. Ağacın estetik görünümü, dayanıklılığı ve sağladığı faydalar nedeniyle peyzaj tasarımcıları tarafından sıkça tercih edilir. İşte sığla ağacının peyzajda kullanımına ilişkin bazı ipuçları:

Gölgelik alanlar: Sığla ağacı, gölgelik alanlar için ideal bir bitkidir. Yaprakları, gölgeli bir alan yaratırken, ağacın büyük gövdesi ve dalları, gölgenin geniş bir alana yayılmasını sağlar.

Rüzgar kırıcısı: Sığla ağacı, rüzgar kırıcı olarak kullanılabilir. Ağacın yoğun yaprakları ve dalları, rüzgarın hızını azaltır ve peyzaj alanındaki diğer bitkileri rüzgarın zararlı etkilerinden korur.

Süs bitkisi: Sığla ağacı, süs bitkisi olarak kullanılabilir. Ağacın yaprakları, dekoratif bir görünüm sağlar ve bahçelerde ya da parklarda dekoratif bir özellik olarak kullanılabilir.

Çevre düzenlemesi: Sığla ağacı, çevre düzenlemesi için de kullanılabilir. Ağacın büyük boyutları ve yoğun yaprakları, çevredeki gürültüyü azaltarak, daha sakin ve huzurlu bir ortam oluşturur.

Toprak stabilizasyonu: Sığla ağacı, toprak stabilizasyonu için kullanılabilir. Ağacın kökleri, toprağı sıkılaştırarak, erozyonu önler ve toprak kaymasını engeller.

Sığla Ağacının Fiyatları Nasıldır?

Sığla ağacının fiyatları Türkiye’de değişkenlik göstermektedir ve farklı kaynaklarda farklı fiyat aralıkları belirtilmektedir. Bunun nedeni, sığla ağacının doğada nadir bulunan bir tür olması ve üretimi zor olduğu için fiyatının yüksek olmasıdır. Ayrıca, sığla ağacının kullanım alanları da çok geniş olduğu için fiyatı, kullanım amaçlarına ve kalitesine bağlı olarak değişebilir.

Özellikle sığla ağacının doğal olarak yetiştiği yerlerde, yani özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde, daha uygun fiyatlarda bulunabilir. Ancak bu ağacın çeşitli kullanım alanlarına yönelik talep arttıkça, fiyatı da yükselmektedir.

Sığla ağacının peyzaj ve süs bitkisi olarak kullanıldığı durumlarda, fiyatı daha yüksek olabilmektedir. Ayrıca, sığla yağı üretimi için de kullanıldığı için, bu amaçla üretimi yapılan ağaçların fiyatları da daha yüksek olabilmektedir.

Tüm bu faktörler göz önüne alındığında, sığla ağacının fiyatları değişebilir, ancak genel olarak fidanları yaklaşık olarak 100 liradan başlarken ağaç hali 900 liraya kadar çıkabilmektedir.