“Göknar” kelimesi, bilimsel adı Picea orientalis olan bir ağaç türünü ifade eder. Göknar, çamgiller (Pinaceae) familyasına ait bir ağaç türüdür ve özellikle Kafkasya ve Doğu Anadolu gibi yüksek dağlık bölgelerde yaygın olarak bulunur.
Göknar ağacının boyu 30-50 metre arasında değişebilir ve gövdesi 2-3 metre çapa kadar ulaşabilir. Göknar ağacının dalları dik ve yukarı doğru yöneliktir. İğne yaprakları 1-2 cm uzunluğunda, koyu yeşil renkte ve üçgen şeklindedir. Göknar ağacının kozalakları ise 10-20 cm uzunluğunda, silindirik şekilde ve gövdeden aşağı doğru sarkar.
Göknar ağacı, inşaat ve mobilya yapımı gibi birçok endüstride kullanılır. Ayrıca, çam yağı elde etmek için de kullanılır ve dekoratif amaçlarla bahçe ve parklarda yetiştirilir. Ayrıca, doğal bir antioksidan olan ve birçok sağlık faydası olan “göknar balı” da üretmek için kullanılabilir.
Göknar ağacı üretimi, tohumlar veya fideler kullanılarak yapılabilir.
Tohumlar, ağacın kozalaklarından elde edilir ve sonbaharda toplanarak işlem görmeye hazırlanır. Tohumların çimlenmesi, soğuk bir periyod gerektirir ve bu nedenle tohumlar, öncelikle nemli bir ortamda tutulur ve ardından 2-3 ay boyunca soğuk bir yerde (örneğin buzdolabında) muhafaza edilir. Sonrasında, tohumlar bahar geldiğinde toprakla buluşturulur.
Fidelikler, daha hızlı büyüme sağlamak için tercih edilen bir yöntemdir. Fidelikler, genellikle ilkbaharda hasat edilen ve genç fideleri içeren küçük kesimlerdir. Kesimler, kök uçlarının etrafındaki toprağa takılıp çıkarmadan önce kesilir ve ardından yeni bir yerde dikilir.
Göknar ağacının üretimi, sağlıklı bir toprak ve uygun bakım gerektirir. Yeni dikilen fidelerin düzenli olarak sulanması, gübrelenmesi ve zararlılara karşı korunması önemlidir. Göknar ağacı, hızlı büyüyen bir ağaç türü değildir ve tam bir ağaç oluşması yıllar alabilir.
Göknar ağacı bakımı, ağacın sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için önemlidir. İşte göknar ağacı bakımı için bazı önemli adımlar:
1. Sulama: Göknar ağacı, özellikle gençken düzenli olarak sulanmalıdır. Toprağın nemli, ancak suda boğulmadığından emin olunmalıdır. Yaşlı ağaçlar daha az sıklıkla sulanabilir.
2. Gübreleme: Göknar ağacı, besin ihtiyacını karşılamak için gübrelenmelidir. Genellikle, ilkbaharda ve yaz başında azotlu bir gübre uygulanması önerilir.
3. Budama: Göknar ağacının budaması, ağacın şeklini ve boyutunu kontrol etmek için yapılabilir. Budama işlemi, yaprak döken ağaçlar için genellikle kışın yapılmalıdır.
4. Zararlılar: Göknar ağacı, bazı zararlıların hedefi olabilir. Özellikle yaprak bitleri, kabuklu bitler ve kelebekler, göknar ağaçlarında sıkça görülen zararlılardır. Bu zararlılarla mücadele etmek için uygun ilaçlar kullanılabilir.
5. Bakım: Göknar ağacı, sağlıklı bir büyüme için uygun bir ortamda yetiştirilmelidir. Toprak sıkışması, kök çürümesi gibi sorunlarla karşılaşmamak için ağaç, düzenli olarak bakılmalıdır. Ayrıca, yapraklarındaki kuruyan veya ölen kısımların düzenli olarak temizlenmesi gerekmektedir.
Yukarıdaki adımların takibi, göknar ağacının sağlıklı ve güzel bir şekilde büyümesine yardımcı olacaktır.
Göknar ağacının budanması, ağacın sağlıklı büyümesi, şekli ve boyutunun kontrol altında tutulması için önemlidir. İşte göknar ağacının budanması için bazı adımlar:
1. Budama zamanı: Göknar ağacının yaprak döken bir tür olması nedeniyle budama işlemi genellikle kışın yapılmalıdır. Kışın yapılacak budama, ağacın kış uykusunda olduğu için ağacın stres altında olma ihtimalini azaltır.
2. Kesim: Göknar ağacının budaması, keskin ve sterilize edilmiş bir bahçe makası veya budama makası ile yapılmalıdır. Ayrıca, kesilen dalların ağacın gövdesine zarar vermemesi için kesim yeri yakınında bir kambium bırakılmalıdır.
3. Kuru dalların kesimi: Kuru veya hastalıklı dalların kesimi, göknar ağacının sağlıklı büyümesi için önemlidir. Bu tür dallar, ağacın büyüme potansiyelini azaltabilir veya zararlılar için bir yuva haline gelebilir.
4. Şekil kontrolü: Göknar ağacının şekli kontrol edilmeli ve istenmeyen dalların kesimi yapılmalıdır. Ayrıca, ağacın dallarının diğer bitkilere veya yapıya zarar vermesini önlemek için de budama işlemi yapılabilir.
5. Fidanlık kesimi: Fidanlık kesimi, göknar ağacının yeni sürgünler vermesine ve daha iyi dallanmasına yardımcı olur. Bu, ağacın büyümesini kontrol altında tutmak için gereklidir.
Göknar ağacının budanması, dikkatli ve doğru bir şekilde yapılmalıdır. Yanlış budama, ağacın sağlığını bozabilir ve büyümesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, eğer budama işlemi konusunda deneyimli değilseniz, bir bahçe uzmanından yardım almanız önerilir.
Göknar ağacı, peyzajda kullanılan popüler ağaçlardan biridir. Yüksek yapısı, yoğun yaprakları ve gösterişli kozalaklarıyla bahçelerinize doğal bir güzellik ve gölge sağlayabilir. İşte göknar ağacının peyzajda kullanımına dair bazı fikirler:
1. Gölge sağlamak için: Göknar ağacı, geniş gölge alanı sağlayabilecek büyük bir ağaçtır. Özellikle yaz aylarında, sıcak havalarda güneşten korunmak için kullanılabilir.
2. Daha büyük bahçeler için: Göknar ağacı, büyük bahçelerde kullanılmak için idealdir. Yüksekliği ve geniş gölge alanı, bahçenize görsel bir ilgi noktası sağlayabilir.
3. Yaprak döken ağaç olarak: Göknar ağacı, yaprak döken bir ağaç olduğu için, bahar ve yaz aylarında bahçenize renkli bir görünüm sağlayabilir. Sonbaharda ise yapraklarının değişen renkleri ile ayrı bir güzellik kazanabilir.
4. Kozalaklarıyla: Göknar ağacının kozalakları, bahçenize doğal bir dekorasyon unsuru sağlayabilir. Kozalaklar, genellikle sonbaharda açılır ve bahçenizde renkli bir görüntü oluşturabilir.
5. Bahçenin ana hatları için: Göknar ağacı, bahçenizde ana hatları belirlemek için de kullanılabilir. Özellikle büyük bahçelerde, göknar ağacı, bahçenin ana hatlarını belirlemek için bir nokta veya çizgi oluşturabilir.
Göknar ağacı, peyzajda çok yönlü bir ağaçtır. Yüksekliği ve geniş gölge alanı, bahçenize doğal bir güzellik ve gösteriş katarak, aynı zamanda yaprak döken bir ağaç olarak bahar ve yaz aylarında bahçenize renkli bir görünüm sağlayabilir.
Göknar ağacı fiyatları, satın alınacak bölgeye, ağacın boyutuna ve satıcının belirlediği diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Farklı satıcılardan ve bölgelerden fiyatları karşılaştırmak en doğru sonucu verecektir. Ayrıca, yetişkin bir göknar ağacı satın almak yerine, daha küçük bir fidan satın almak daha uygun olabilir. Bu durumda, fiyat daha uygun olacaktır. Fidanların fiyatları genellikle 200-500 TL arasında değişebilirken, yetişkin ağaçların fiyatı 500 TL’den daha yüksek olabilir. Ancak, bahçe merkezleri ve fidanlık gibi özel satıcılarda fiyatlar daha farklı olabilir.